وقتی صحبت از خارج کردن کالا از گمرک به میان می آید، با این دو نوع عنوان برخورد خواهیم داشت: 1- ترخیص کار 2- حق العمل کار گمرک، یکی از تفاوت های کلیدی این دو نقش، دریافت جواز و پروانه کار است که ترخیص کار گمرکی را به حق العمل کار رسمی گمرکی تبدیل می کند. قبلاً یک شخص می‌توانست تا ۱۰ مرتبه در سال ترخیص کالای دیگران را با وکالت نامه قانونی انجام دهد که امروزه این قانون لغو شده است. در حال حاضر یک ترخیص کار با اخذ مجوز و پروانه های کاری خاصی می تواند به حق العمل کار تبدیل شود. حق العمل کار در واقع کسی است که می تواند با نام و نشان خود اما به نیابت از شخص و شرکتی دیگر عملیات ترخیص کالا را انجام دهد و در مقابل حق العمل دریافت کند.
به عبارت ساده تر حق العمل کار با اینکه وکالت کالا را ندارد اما به نیابت از صاحب کالا می تواند کالا را ترخیص و در مقابل کار خود از صاحب کالا حق العمل دریافت کند. ولی ترخیص کار با وکالتی که از صاحب کالا دارد در زمان ترخیص و انجام تمامی امور ترخیص کالا نام تاجر یا صاحب کالا را آورده و به نام او تشریفات گمرکی کالا را انجام می دهد. در واقع ترخیص کار به عنوان نماینده مستقیم صاحب کالا و حق العمل کار نماینده غیر مستقیم صاحب کالاست.
نماینده مستقیم به نمایندگی از طرف تاجر عمل می کند و هیچ مسئولیتی در قبال بدهی ها و یا اقدامات نامتعارف صاحب کالا ندارد و اگر مسئله ای پیش بیاید خود تاجر و بازرگان باید مسئولیت آن را قبول کنند. در حالی که اوضاع در رابطه با حق العمل کار متفاوت است.
همچنین، از دیگر تفاوت ترخیص کار و حق العمل کار گمرک این است که ترخیص کار گمرک هیچ مسئولیتی در برابر بدهی و دیگر اقدامات صاحب کالا یا تاجر ندارند. حتی در صورت بروز مشکل در فرآیند خارج کردن کالا یا انجام تشریفات گمرکی، بازرگان و صاحب کالا باید جوابگو مشکل به وجود آمده باشد. ولی شرایط در رابطه با حق العمل کار به این شکل نخواهد بود.
حق العمل کار گمرک به عنوان نمایندگان غیرمستقیم صاحب کالا عمل می کنند. آنها موظفند کلیه مراحل لازم را با رعایت مقررات مربوطه انجام دهند، کالا را به نمایندگی از صاحب کالا ترخیص کنند و تمام فعالیت های مورد نیاز برای پیشرفت اهداف تجاری مالک کالا انجام دهند.