شرکت دانش بنیان:
شرکت‌های دانش بنیان در زمینه‌های علمی و تحقیقاتی فعالیت می‌کنند و موسسین آن‌ها افراد علمی و دانشگاهی هستند. بنابراین علم و فناوری، دارایی اصلی شرکت‌های دانش بنیان محسوب و فعالیت آن‌ها منجر به تولید محصول یا خدمت می‌شود.
برخلاف تصور عموم، شرکت دانشبنیان یک قالب مجزا برای ثبت شرکت نیست بلکه برای ثبت شرکت دانش بنیان، ابتدا باید یکی از انواع شرکت‌های تجاری مانند سهامی خاص و با مسئولیت محدود را به ثبت برسانید سپس برای دریافت تاییدیه دانشبنیان اقدام کنید.
در عین حال باید با انواع شرکت های دانش بنیان نیز آشنا باشید، زیرا بهره‌مندی از مزایا بستگی به این دارد که شرکت شما از کدام نوع باشد.
به موجب آیین نامه تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان ،شرکت های دانش بنیان ،موسسات خصوصی یا تعاونی هستند که به منظور افزایش علم و ثروت ، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در راستای گسترش اختراع و نوآوری و در نهایت تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه ( شامل طراحی و تولید کالا و خدمات ) در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان ( به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط ) تشکیل می شود.
طبق آیین نامه مصوب،شرکت های دانش بنیان ،اهدافی نظیر ، ترغیب هیئت علمی دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی برای فعالیت های بیشتر در رفع نیاز جامعه و امکان افزایش درآمد اعضای هیئت علمی، تجاری سازی یافته های پژوهشی، افزایش درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی موضوع کلی فعالیت دانش بنیان را دنبال می کنند.
انواع سهامی شرکت های دانش بنیان:
سهامی موسسات دانش بنیان دو نوع هستند:
1 -شرکت هایی که صرفا افرادی که عضو هیئت علمی می‌باشند، در آن سهیم هستند.
اگر میزان سهام دانشگاه یا واحد تحقیقاتی از نصف کل سهام کمتر باشد، شرکت دانش بنیان خصوصی به شمار می‌آید که باید طبق مقررات تجارت و بازرگانی باشد و در اداره ثبت شرکت ها به ثبت برسد.
2 – موسساتی که دانشگاه هم در آن سهام بالای 50 درصد دارد. در این صورت شرکت دولتی محسوب می‌شود.
اصلی ترین رکن موسسه دانش بنیان دولتی ، رکن سرویس‌های علمی، مهندسی و پژوهشی است.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت دانش بنیان:
برای دانستن نحوه ثبت شرکت دانش بنیان، باید ابتدا مدارک لازم برای ثبت آن را در نظر داشته باشید. این مدارک عبارت اند از:
1-رزومه شرکت
2-آخرین اظهارنامه مالیاتی ارسال شده به سازمان امور مالیاتی کشور
3-آخرین لیست بیمه شرکت و خلاصه وضعیت حقوق دستمزد و مزایا
4- تصویر آگهی روزنامه رسمی شرکت و اساسنامه شرکت
5- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضاء هیات مدیره شرکت
6- کپی مدارک تحصیلی اعضا و موسسین
منظور از حقوق مالکیت فکری :
هر محصول و یا خدماتی که ما در زندگی خود از آن ها بهره می بریم؛ نتیجه یک سری نوآوری های کوچک و بزرگ می باشد. در واقع مانند یک زنجیره نوآوری ها و دانش ها به هم وصل شده اند و در نهایت برای ایجاد یک خروجی نوین شده است. از آنجایی که این نوآوری ها تلاش پژوهش های فکری و دانش می باشد؛ از این رو شرکت های مبتنی بر دانش، قادر هستند که مالک اختراعات و دارایی های فکری خود شوند و آن ها را به ثبت برسانند.در واقع نسبت به هر روش نوینی، هر ایده ای، هر اختراعی، هر محصولی اظهار مالکیت و دارایی فکری خود را مدیریت کنند. در واقع شرکت های مبتنی بر دانش به طور همزمان می توانند هم مالک دارایی های فکری خود باشند و هم از آن ها بهره ببرند. لازم به ذکر است که برخی شرکت های مبتنی بر دانش دارای یک سری اطلاعات محرمانه تجاری و فنی ارزشمندی می باشند که می بایست در شکل اسرار تجاری شرکت حفظ شوند.
حمایت های دولتی از شرکت های دانش بنیان:
شرکت های دانش بنیان از حمایت های دولتی نظر معافیت از پرداخت مالیات ، عوارض حقوقی گمرکی و سود بازرگانی و عوارض مالیاتی به مدت 15 سال و همچنین اعطاء تسهیلات کم بهره (بلند مدت یا کوتاه مدت) و یا بی بهره برخوردار می باشند.
محصولات دانش بنیان :
محصولات دانش بنیان به کالا یا خدماتی گفته می شود که در زمینه فناوری های بالا یا متوسط به بالا باشند. به این معنی که دانش فنی طراحی و تولید نمونه آزمایشگاهی یا صنعتی محصولات به دلیل پیچیدگی فنی به سختی قابل کپی شدن بوده و کسب آن نیازمند تحقیق و توسعه قابل توجه باشد و به ایجاد ارزش افزوده محصول منجر شده باشد.
اقتصاد دانش بنیان :
اقتصاد دانش بنیان یا به عبارتی اقتصاد دانش محور (Knowledge Economy) یک نظام مصرف و تولید مبنی بر سرمایه فکری است و به ویژه، اشاره به توانایی سرمایه گذاری بر اکتشافات علمی و تحقیقات پایه و کاربردی دارد. اقتصاد دانش بنیان ارائه دهنده بخش بزرگی از همه فعالیت‌های اقتصادی در بیشتر کشورهای توسعه یافته است.
آئین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان:
آئین نامه ارزیابی دانش بنیان متشکل از 2 فصل، 9 ماده و 4 پیوست است. در فصل اول مفاهیم مرتبط با دانش بنیان بیان شده و در فصل دوم ضوابط لازم برای تایید شرکت ها، روند ارزیابی شرکت ها، دسته بندی شرکت های دانش بنیان ، انواع شرکت های دانش بنیان و در آخر ضوابط اجرایی برای شرکت های دانش بنیان به تفصیل شرح داده شده است.
در پیوست ها هم معیارهای طراحی مبنی بر فعالیت‌های تحقیق و توسعه، معیارهای ارزیابی شرکت‌ها و موسسات مستعد دانشبنیان (نوع 3)، شیوه ارزیابی مالکیت شرکت‌ها و موسسات متقاضی و دستورالعمل بررسی سوء سابقه شرکت‌ها به شکل کامل تعیین شده است.
حمایت های دولتی از شرکت های دانش بنیان:
شرکت های دانش بنیان از حمایت های دولتی نظر معافیت از پرداخت مالیات ، عوارض حقوقی گمرکی و سود بازرگانی و عوارض مالیاتی به مدت 15 سال و همچنین اعطاء تسهیلات کم بهره (بلند مدت یا کوتاه مدت) و یا بی بهره برخوردار می باشند.
سرمایه گذاری خطر پذیر :
سرمایه گذاری خطر پذیر (Venture Capital) یکی از شیوه‌های متداول در سراسر جهان است. در این روش افراد و سازمان‌ها روی کسب و کارهای نوپا سرمایه گذاری می‌کنند تا از تبدیل شدن آن‌ها به یک بیزینس بزرگ سود ببرند.
سهام این استارتاپ‌ها در ابتدا ارزان است، زیرا کسی نمی‌داند در آینده به یک کسب و کار بزرگ تبدیل می‌شود یا شکست می‌خورد. اما بعد از موفقیت، سهام ارزشمندی خواهد داشت که افراد بسیاری حاضر به خرید آن هستند. این روش به عنوان یک متد پر خطر اما پر سود برای سرمایه گذاری شناخته می‌شود. طرح سرمایه گذاری خطر پذیر دانش بنیان در ایران هم از همین تعریف پیروی می‌کند.