مفهوم ثبت علایم تجاری:
تعریف علامت تجاری : علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات این قانون (قانون ثبت علائم تجاری در ایران) به ثبت رسانده باشد.
داشتن علامت تجاری به معنای طراحی و انتخاب نشانه ای خاص جهت معرفی فعالیت یک مجموعه گامی بلند در این راستا است. علامتی که به صورت گویا در حافظه بصری افراد باقی می ماند و به عنوان شناسه ای معرف محصول و یا خدماتی به جامعه می باشند. در مواردی که این نشانه درست و به جا طراحی، انتخاب و ثبت شده است حتی نسبت به نام مجموعه ماندگاری عمیق تر و طولانی تری داشته است
اصولاَ داشتن علامت تجاری الزامی نیست. یعنی افراد مختارند که برای کالا یا محصول خود، علامتی اختیار کنند یا آن را بدون علامت خاصی عرضه نمایند و اگر علامتی را برای کالا یا محصولی انتخاب کردند ملزم به ثبت آن نیستند و می توانند آن را بدون ثبت، مورد استفاده قرار دهند. قانون ثبت علائم و اختراعات در این مورد می گوید: “داشتن علامت تجاری اختیاری است، مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد”. قانون مزبور اضافه می کند: “حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد”. بدین ترتیب، اشخاصی که علامت تجاری مورد استفاده خود را ثبت نکرده باشند قانوناَ نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت، جلوگیری کنند.
دانستن این نکته ضروری است که علامت تجاری علامتی است که در نهایت سادگی و اختصار طراحی می شود و اشاره به فعالیت یک مجموعه دارد و در طراحی آن می توان از حروف و یا اشکال استفاده نمود پس از طراحی و انتخاب یک علامت تجاری مناسب ثبت این علامت می باشد که به صورت انحصاری معرف فعالیت آن مجموعه باشد و استفاده آن توسط افراد دیگر منجر به پیگرد قانونی می شود. پس به ضرورت ثبت این علامت توجه فرمایید.
برای ثبت برند تجاری، قبل از هر اقدامی باید در نظر داشت که ثبت علامت می بایست با شرایط مقرر در قانون و آیین نامه فوق مطابقت داشته باشد. (نام های عام محصولات یا اسامی جغرافیایی که خریدار را نسبت به مبدا و کیفیت محصولات گمراه کند علامت مشخصه تجاری محسوب نمی شود)
در صورتی که علامت قبلاَ به اسم دیگری ثبت شده و یا شباهت علامت با علامت دیگری که ثبت شده است به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی یعنی اشخاصی را که اطلاعات مخصوصی ندارند را به اشتباه بیندازد، این علامت قابلیت ثبت را ندارد. شباهت مذکور ممکن است از لحاظ شکل ظاهر یا تلفظ یا کتابت یا به هر کیفیت دیگری باشد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه اندازد.
علایم تجاری غیرقابل ثبت که بر اساس ماده ی 32 قانون ثبت اختراعات ،طرح های صنعتی و علائم تجاری در ایران (مصوب 1386 هجری شمسی) علامت در موارد زیر قابل ثبت نیست:
الف)نمی نتواند کالاها یا خدمات یک موسسه را از کالاها و خدمات موسسه ی دیگر متمایز سازد.
ب) خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد. (علائمی که به عنوان علامت تجارتی به کار می رود یا یکی از اجزای علامت تجارتی را تشکیل می دهد،به هیچ وقت نمی تواند بر خلاف ضوابط اسلامی باشد).
ج) مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه در مورد مبدا جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آن ها گمراه کند.
د) عین یا تقلید نشان نظامی ، پرچم ، یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور ،سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تاسیس شده اند بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد ،مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط اجازه ی استفاده از آن صادر شود.
ه- عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه ی یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه ی دیگری در ایران معروف است.
و- عین یا شبیه آن قبلا برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاَ میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک قبلی لطمه وارد سازد.
ز- عین علامتی باشد که قبلاَ به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.